Süt ve Karışık Dentisyonda Tedavi Yaklaşımları

    Çocuk diş hekimliğinde, süt ve karışık dentisyon döneminde uygulanacak tedavi yaklaşımları, yalnızca mevcut dişlerin korunmasını değil, aynı zamanda daimi dentisyonun sağlıklı gelişimini de doğrudan etkiler. Bu nedenle klinisyenlerin, radyografik değerlendirmelerden sürme rehberliğine, enfeksiyon yönetiminden çekim endikasyonlarına kadar çok yönlü bir bakış açısı geliştirmesi gerekir.

Süt ve Karışık Dentisyonda Radyografik Değerlendirme

    Radyografiler, gelişimsel ve patolojik oluşumların erken tanısında kritik öneme sahiptir. Süt dentisyonda kök rezorpsiyonu, sürme yolları, anomali varlığı ve çürük lezyonları değerlendirilmelidir. Karışık dentisyonda ise ilk daimi molar ve kaninlerin sürme yönü, ayrıca mineralizasyon derecesi panoramik ve periapikal radyograflarda kron-kök gelişim basamakları üzerinden izlenebilir. Bu sayede olası maloklüzyonlar, gecikmiş sürmeler ve mineralizasyon bozuklukları erken dönemde tespit edilebilir.

Süt Dişlerinin Tedavi Edilmesinin Önemi

    Süt dişleri, daimi dişlere rehberlik eden yapılar olup çiğneme, fonasyon ve estetik için kritik fonksiyonlara sahiptir. Tedavi edilmeyen süt dişlerinde akut enfeksiyonların kronikleşmesi, fistül ve apse oluşumu görülebilir. Bu durum, sürekli dişlerin gelişimini de olumsuz etkileyebilir, sistemik hastalığı olan çocuklarda daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Literatürde, süt dişlerindeki periradiküler enfeksiyonların, ardıl sürekli dişlerde hipoplazi, kron şekil bozuklukları ve kök gelişiminde duraksama gibi sonuçlara yol açabildiği bildirilmiştir. 

Sürme Rehberliği ve Çekim Endikasyonları

    Çocuklarda dişlerin sürme zamanlarının doğru bilinmesi, hem tedavi planlamasında hem de çekim endikasyonlarında belirleyici rol oynar. Sürme rehberliği yapılırken radyografide kök gelişimi, rezorpsiyon durumu ve daimi dişlerin konumu dikkatle analiz edilmelidir. Gereksiz çekimler ileride ortodontik problemlere yol açabilirken, zamanında yapılmayan çekimler de sürme bozuklukları ve çapraşıklık riskini artırır.

Klinik Semptomlar ve Tedavi Yaklaşımları

    Enfekte süt dişlerinde ağrı, fistül ve ekstraoral apseler sık karşılaşılan bulgulardır. Tedavi planlamasında; amputasyon, kanal tedavileri, paslanmaz çelik kronlar, fissür örtücü uygulamalar gibi seçenekler çocuğun yaşı, kooperasyonu ve sistemik durumuna göre değerlendirilir. Klinik pratiğin en önemli unsuru, doğru endikasyonu koymak ve çocuğun gelişimsel sürecine zarar vermeyecek minimal invaziv yaklaşımlar tercih etmektir.

 

Eğitimi izleyin:
    Bu konular, Prof. Dr. Elif Bahar Tuna İnce tarafından hazırlanan “Süt ve Karışık Dentisyonda Tedavi Yaklaşımları” videosunda, vaka fotoğrafları ve örnek radyografiler eşliğinde detaylı olarak anlatılmakta ve klinik çözüm yolları sunulmaktadır.

Kaynakça

1. American Academy of Pediatric Dentistry. Ad Hoc Committee on Pedodontic Radiology. Guideline on prescribing dental radiographs for infants, children, adolescents, and persons with special health care needs. Pediatr Dent. 2012;34(5):189-191.

2. Ristaniemi J, Karjalainen T, Kujasalo K, Rajala W, Pesonen P, Lähdesmäki R. Eruption pattern of the maxillary canines: features indicating treatment needs as seen in PTG at the late mixed stage-Part II. Eur Arch Paediatr Dent. 2022;23(4):567-578. doi:10.1007/s40368-022-00719-5

3. Cordeiro MM, Rocha MJ. The effects of periradicular inflamation and infection on a primary tooth and permanent successor. J Clin Pediatr Dent. 2005;29(3):193-200. doi:10.17796/jcpd.29.3.5238p10v21r2j162

4. Koaban A, Alotaibi SS, Abu Nakha KM, et al. Orthodontic Space Management in Pediatric Dentistry: A Clinical Review. Cureus. 2024;16(12):e76026. Published 2024 Dec 19. doi:10.7759/cureus.76026

5. Pulp Therapy for Primary and Immature Permanent Teeth. Pediatr Dent. 2017;39(6):325-333.